وابستگی کودک به مادر، یکی از جمله مشکلات بسیار مهمی است که برخی از مادران با آن سروکار دارند. معمولا کودکان، تا سن دوسالگی، اغلب اوقات خود را در کنار مادر میگذرانند و وابستگی شدیدی به مادر پیدا میکنند. در صورتی که کودک مادر خود را نبیند و از او دور باشد، دچار اضطراب میشود و در جمعهایی که مادرش حضور ندارد، بیقراری میکند. این اضطراب تا حدی طبیعی است و جای نگرانی ندارد.
زمانی که وابستگی کودک به مادر، از حدی بیشتر شود و کودک هیچ کاری را بدون حضور مادرش انجام ندهد یا سن کودک از حدی بیشتر باشد، وابستگی کودک تبدیل به یک اختلال میشود و لازم است که به فکر یک درمان جدی برای وابستگی کودک به مادر باشید.
بسیاری از کودکان هستند که تا سنین مدرسه نیز دچار وابستگی به مادر خود هستند و نمیتوانند در کلاس درس، بدون مادر خود، حضور پیدا کنند. حتما شما هم با صحنه چشمان گریان کودکان کلاس اولی که سر کلاس به دنبال مادر خود گریه میکنند مواجه شدهاید. این کودکان به احتمال دچار اضطراب جدایی و وابستگی شدید به مادر هستند و نیاز به درمان دارند.
کودکانی که وابستگی به مادر دارند، خیلی دیرتر از سایر کودکان به استقلال میرسند؛ در برخی از موارد نیز دیده شده است که کودک حتی تا سالها بعد و حتی در دوران نوجوانی نیز، این اضطراب جدایی را با خود همراه دارند و معمولا بدون حضور مادرش نمیتواند کارهای خود را پیش ببرد.
اضطراب جدایی و وابستگی کودک به مادر، علاوه بر اینکه مانع استقلال کودک میشود و زندگی او را تحت تاثیر قرار میدهد، برای مادر نیز سخت است و تاثیرات منفی زیادی روی زندگی شخصی مادر میگذارد؛ از این، هم برای سلامت کودک و هم سلامت مادر، بسیار مهم است که وابستگی کودک به مادر خیلی زود درمان شود و به دنبال راهکار برای آن باشیم.
اگرچه وابستگی کودک و اضطراب جدایی او در اغلب موارد در مورد مادر به وجود میآید، اما در برخی از موارد نیز ممکن است که کودک وابستگی شدید به پدر خود داشته باشد. در این صورت نیز، این وابستگی برای کودک ضرر دارد و باید به دنبال درمان برای آن باشید.
خوشبختانه، این روزها روشها و تکنیکهای مناسبی برای درمان وابستگی کودک به مادر وجود دارد و شما میتوانید با خیالی آسوده و از طریق روشهای کاملا علمی و عملی، این وابستگی را رفع کنید. اگر کودک شما دچار اضطراب جدایی و وابستگی شدید به مادر است، بهتر است که از یک روانشناس کودک کمک بگیرید و با مشورت یکدیگر و تمرینها و راهکارهایی که روانشناس کودک به شما ارائه میدهد، به مرور زمان این اضطراب را از کودک خود دور کنید.
توجه داشته باشید که روشهای خیلی علمی و قدیمی، نه تنها مشکل اضطراب جدایی و وابستگی کودک به مادر را رفع نمیکنند، بلکه در اغلب موارد باعث تشدید این اضطراب و وابستگی بیشتر کودک به مادر میشود؛ پس تحت هیچ شرایطی از روشهای سنتی مثل رها کردن کودک یا فاصله گرفتن ناگهانی از کودک خود استفاده نکنید.
علت وابستگی کودک به مادر:
وابستگی کودک به مادر میتواند به دو دلیل عمده به وجود آید؛ اضطراب جدایی کودک و اضطراب اجتماعی. در اغلب موارد، این اضطراب جدایی کودک است که باعث وابستگی کودک به مادر میشود. اضطراب جدایی معمولا در اثر رفتارهای خانواده و محیطی که کودک در آن زندگی میکند، شکل میگیرد.
به عنوان مثال، در خانوادههایی که زندگی پرتنشی را تجربه میکنند یا به هردلیلی، کودک تنها از حضور یک والد بهرهمند است، احتمال ابتلا به اختلال وابستگی کودک به مادر بیشتر است. از دست دادن یکی از نزدیکان کودک، مثل پدربزرگ یا مادربزرگ نیز میتواند روی اختلال وابستگی کودک نیز تاثیرگذار باشد.
همچنین، در برخی از موارد نیز رفتار والدین و شیوه تربیتی که والدین در پیش میگیرند، میتواند باعث بروز اختلال وابستگی کودک به مادر شود. مادرهایی که محل خواب کودک را دیر از پدر و مادر جدا میکنند و همچنین کودکانی که تا پس از دو سالگی نیز همچنان از شیر مادر تغذیه میکنند، احتمال ابتلا به اختلال وابستگی کودک به مادر بیشتری دارند.
راهکارهایی برای کاهش وابستگی کودک به مادر:
همانطور که گفتیم، وابستگی کودک به مادر، تاثیرات منفی زیادی را روی زندگی هردوی آنها دارد؛ اما خوشبختانه، این اختلال کاملا قابل درمان است و روانشناس کودک میتواند در رفع و کاهش این مشکل، به صورت کاملا اصولی به شما کمک کند. در ادامه، برخی از راهکارها و توصیههای روانشناسان کودک برای کاهش وابستگی کودک به مادر را بررسی میکنیم:
درک کودک و عدم سرزنش
یکی از مهمترین نکاتی که در کاهش و درمان وابشتگی کودک به مادر باید به آن توجه داشته باشید، درک احساسات کودک و عدم سرزنش اوست. هیچگاه کودک خود را برای این که به شما وابستگی دارد و اصطلاحا همواره به شما میچسبد و از شما جدا نمیشود، سرزنش نکنید یا کودک را با دیگران مقایسه نکنید؛ بلکه سعی کنید برای کودک توضیح دهید که احساسات او را درک میکنید و به او قوت قلب دهید و تشویقش کنید که از شما جدا شود و تجربههای جدید را امتحان کند.
رها کردن کودک با اطلاع قبلی
کودکی که دچار اختلال وابستگی کودک به مادر است، در صورتی که به ناگهان از مادر خود جدا شود، اضطراب شدیدی را تجربه میکند و شرایط برای او ناخوشایند میشود. بهتر است که قبل از رها کردن کودک خود در جمع یا مکانی، حتما به او اطلاع دهید و زمان رفتن و آمدن خود را مشخص کنید. در صورتی که یواشکی و بدون اطلاع کودک او را ترک کنید، اضطراب او را بیشتر میکنید و دفعات بعد، کودک به شما اعتماد نخواهد کرد.
جدا کردن اتاق خواب کودک
یکی از کارهای بسیار موثری که روی کاهش وابستگی کودک به مادر بسیار تاثیرگذار است، جدا کردن اتاق خواب کودک است. بهترین زمان جدا کردن اتاق خواب کودک، فاصله زمانی ۶ ماه تا ۱ سال است؛ اما این کار را حتما باید با مشورت روانشناس کودک انجام دهید و طبیعی است که در این سن، نیاز است که در طول شب چندین بار به کودک سر بزنید.